1. Anasayfa
  2. Ağ-Network

Network ( Ag ) Kurulumu – Bilgisayarlari Birbirine Baglama – CAT5 KABLO SIRALAMASI

Network ( Ag ) Kurulumu – Bilgisayarlari Birbirine Baglama – CAT5 KABLO SIRALAMASI
3

Network Ağ Kurulumu Dersimizde kablolarin kesilip baglanmasindan
CAT5 KABLO SIRALAMASI ve bilgisayarlarin birbirine tanitilmasina kadar
network ( ag ) kurulumu hakkinda herseyi bulabilirsiniz.Günümüzde
evlerimizde birden fazla televizyon bulunuyor. Bundan birkaç yıl sonra
aynı durum bilgisayarlar için de geçerli olacak; her evde 2 veya 3
bilgisayar bulunacak, hatta evdeki bir çok cihaz bilgisayarlar
tarafından yönetilecek. Elbette bu sistemlerin birbirleriyle uyum
içerisinde çalışabilmeleri için aralarına haberleşebilmesi gerekiyor.
Bu rehberde evinizde veya işyerinizde bulunan bir kaç bilgisayar
arasında en kolay, hızlı ve ucuz çözümlerle nasıl iletişim
kurabileceğinizi ele alacağız.

Kablolu Ağ, Bağlantı Tipleri, Ürünler, Malzemeler

Neden kablolu network diye soracak olursanız, sizlere bir çok
avantajını sayabiliriz. Hız, mesafe, uyumluluk, fiyat,
genişletilebilirlik kategorilerinde en iyi değerleri ethernet
ürünlerinde yakalayabiliyoruz. Diğer iletişim yöntemlerinde donanımın
pahalı olması, mesafe sorunu gibi durumlar karşımıza çıkmakta. İletişim
sağlayabilsek dahi tam olarak bir ağ ortamı yakalanamıyor maalesef.
Örneğin iletişimin en kolay ve ucuz olarak gerçekleştirilebildiği seri
veya paralel port üzerinden iki bilgisayarı birbirleri ile
bağladığınızda hız, mesafe sorunlarının yanında ortama 3. bir
bilgisayar eklemeye kalktığınızda maalesef eliniz kolunuz bağlanıyor.
Kablosuz network ürünlerini ele alacak olursak, bir ev kullanıcısı için
hala yeterince ucuzlamadıklarını düşünüyorum. Bunun yanı sıra
standartlar ileriye yönelik olarak gelişimlerini sürdürmeye devam
ediyor. Öte yandan kablo derdi olmadığı gibi, uygun ekipmanlarla iki
bilgisayar arasındaki iletişim mesafesi kilometrelerle ifade
edilebiliyor olması gerçekten önemli avantajlar.

Konumuz olan kablolu network bağlantılarına dönecek olursak, bu
tipte bağlantılar kurmanın çeşitli yolları var. Bu yazıda bunlardan
ikisini ele alacağız: 10/100 Mbps (Mega bit per second / saniyede 10
veya 100 milyon bit) hızında crossover / çapraz bağlantı ve yine 10/100
Mbps hub veya switch kullanarak 2 ya da daha fazla bilgisayar ve
cihazlar (network ara yüzüne sahip modemler, yazıcılar gibi) ile
oluşturulacak olan network yapısı. Crossover bağlantı tipinde de
networke fazladan cihazlar eklenebilir. Bu konunun ayrıntılarına
crossover ile ilgili kısımda değineceğiz. Bu iki network bağlantısı
tipi ile ilgili ne tür malzemelere ve cihazlara gerek duyulduğunu,
bağlantı tiplerine ait diğer özelliklerin de bulunduğu hemen alttaki
tabloya bakarak öğrenebilirsiniz.

  Bağlantı sayısı Hız Malzemeler Mesafe Donanım
Crossover 2 bilgisayar veya ek cihazlar 10/100/1000 Mbps Bağlanacak bilgisayar veya cihazların her bir çifti için bir kablo, her bir kablonun iki ucu için RJ45 tipinde erkek soket 100 m. Her bir bilgisayar için bir tane 10/100 Mbps ethernet kartı
Hub/Switch 2 veya daha fazla bilgisayar ve ek cihazlar 10/100/1000 Mbps Her bir bilgisayar veya cihaz için 1 kablo, her bir kablonun iki ucu için RJ45 tipinde erkek soket 100 m. Her bir bilgisayar için bir 10/100 Mbps ethernet kartı ve ihtiyaca göre 10/100 Mbps hub veya switch

Tabloda yer alan bilgiler ile ilgili bazı açıklamalarda bulunmakta
fayda var. Öncelikle kullanılacak olan kablolar herhangi tipte bir
kablo değil; Category 5 veya kısaca CAT5 olarak adlandırılan 10/100
Mbps hızına uygun üretilmiş kablolar olmalıdır. Bu tipte alacağınız bir
kabloyu sıyırırsanız 4 tane sarmal çift (twisted pair) ile
karşılaşacaksınız. Bu sarmal çiftler çeşitli renklerde renklendirilmiş
durumdadırlar. Fakat kimi kablolarda sarmal çiftlerden sadece biri
renklendirilir. Beyaz olan tel ise bu renklendirilmiş telin üzerine
sarmal olarak hazırlanmıştır ve bu telin renk olarak çifti olduğu
unutulmamalıdır. Nihayetinde, bu sarmal çiftleri uygun bir biçimde RJ45
soketlerine sokup basabilmeniz için bir basma aparatına (crimp tool)
ihtiyacınız var. Açıkçası bu aparatın fiyatının tuzlu olduğunu
belirtmeliyim. Fakat biraz araştırmayla piyasada oldukça uygun fiyatlı
ürünler (örneğin Çin malı :)
ürünler) bulabilirsiniz. Kabloları, soketleri ve basma aparatını bazı
elektronik malzeme satan veya yine bazı bilgisayar malzemesi satan
dükkanlardan edinebilirsiniz. Bazı kelimesini kullanıyorum çünkü ne
elektronik malzeme satan ne de bilgisayar malzemeleri satan yerlerin
tamamı bu tür ürünleri bulunduruyor.

netrehber_crimptool.jpg

Basma Aparati

Kullanacağınız kabloları hazır olarak alabilirsiniz veya
gideceğiniz yerde kabloları ve RJ45leri alıp, orada bastırabilirsiniz.
Bu durumda mutlaka yaptırdığınız veya aldığınız kabloları test cihazı
ile test ettirin

.netrehber_rj45.jpg netrehber_rj45mac2.jpg
RJ45 Kablo ucu RJ45′ e ait pin sıralaması

Bir de donanım ürünlerine göz atalım. Alacağınız Ethernet
yani ağ kartlarının fiyatı 10$ civarında, hatta daha düşük fiyatlı
kartlar olabilir. Bu tip kartların neredeyse tamamı anakart üzerinde
yer alan PCI yuvalarına takılabilir, modeline göre 10/100/1000 Mbps hızlarında çalışabilir, ayrıca kimisi Wake On LAN
fonksiyonuna sahiptir. Bu noktada çok dikkat etmeniz gereken bir konu
var: Wake On LAN fonksiyonuna sahip bir kartı bilgisayarınıza takmadan
önce mutlaka bilgisayarınızı kapattıktan sonra prizden fişini de çekin.
Kartınızı boş bir PCI yuvasına taktıktan ve bilgisayarınızı açtıktan
sonra kartınızın sürücülerini tanıtın. Gerçi, yeni sürüm Windows ve
Linux işletim sistemleri kartınızı otomatik olarak tanıyıp,
sürücülerini yükleyecektir. Bunların yanı sıra günümüzde bazı
anakartlar üzerlerinde bir ethernet kontrolcüsü ile birlikte geliyor.
Piyasada PCMCIA, USB gibi çeşitli tiplerde ethernet kartlarının
bulunabildiğini ve daha yüksek fiyatlı oldukça kaliteli ürünlerin
pazarda yer aldığını da hatırlatalım.

Hub mı yoksa Switch mi?

Hub veya Switch olarak ihtiyacınıza en uygun ürünü belirlemelisiniz.
Piyasada artık çok uygun fiyatlı hublar bulunabiliyor. Switchler ise
hublara göre daha pahalı. Hub ile switch arasındaki farka kısaca
değinelim. Hub, bir porttan gelen veriyi geriye kalan tüm portlara
dağıtır. Gelen verinin hangi bilgisayara gönderileceğine bakılmaksızın
bu işlem gerçekleştirilir. Switch ise kendisine ulaşan veriyi hangi
bilgisayara veya cihaza gönderilmesi gerekiyorsa o istemciye iletir.
Tabii bu durumda bir switchin bir huba göre daha performanslı olduğunu
görüyoruz. Çünkü bir hub gereksiz yere paketler göndererek trafiği
sıklaştırır. 4, 8, 16 portlu gibi çeşitlik gösteren
bu ürünlere bağlayacağınız cihaz sayısına uygun olan modeli
belirlemeniz, cüzdanınız için faydalı olacaktır. Bir ev kullanıcısı
için 4 veya 8 porta sahip bir hub fazlasıyla yeterlidir. Bazı hubların
kutularında veya üzerlerinde �switch� ifadesini görebilirsiniz. Bu ibare 10 ve 100 Mbps hızlarında otomatik geçiş yapıldığını bildirir, sakın aldanmayın.

Kabaca düşünürsek, sadece 5-6 sistemden ibaret ufak bir ofis yada
internet cafe ağı için 100Mbit hızında ve hub kullanan bir ağ tamamiyle
yeterli olacaktır. Kullanıcı sayısı arttığındaysa hub yerine Switch
tercih edilmesi olumlu sonuç verir. Günümüzde hub ve switchler
arasındaki fiyat farkı hızla düştüğünden, bizim önerimiz eğer ileride
ağınız genişleyecekse mutlaka switch tercih etmenizdir.

netrehber_hubkutu.jpg
Kocaman yazılmış switch ifadesi
cihazın bir hub olduğu gerçeğini değiştirmiyor

Tüm bu bilgilerden sonra bilgisayar ağımız için gerekli malzemeleri toparlayıp, kolları sıvayabiliriz.

Crossover (Çapraz) Bağlantı

Bu tipte bir bağlantı, sadece 2 bilgisayar veya cihaz arasında
gerçekleştirilebilir. Her bilgisayarda bir network kartı takılmış ve
sürücülerinin doğru yüklenmiş olması gerekiyor. Bu işlemleri doğru
olarak tamamladıysanız size nasıl hazırlanacağını göstereceğimiz
kabloyu sistemlerinize takarak kendi network ortamınıza
kavuşabilirsiniz.

  • Crossover kablonun hazırlanışı:

Bu işlem için uygun uzunlukta bir CAT5 kablo ve iki tane RJ45 erkek
sokete ihtiyacımız var. Kablo uzunluğunu, ölçtüğünüz değerden her zaman
1 m. fazla tutun. Böylece kablonun kısa gelme
ihtimalinden uzaklaşırsınız. Öncelikle sarmal çiftlerin kablo uçlarında
nasıl dizildiğini inceleyelim
netrehber_twistedps.jpg netrehber_f568a.png

Sarmal Ciftler Crossover kablonun bir ucundaki renk sıralaması

 

Kabloların uçlarını RJ45 soketlere basmadan önce uygun
bir biçimde açıyoruz. Bu işlem için basma aparatınızın üzerinde kablo
sıyırmak için kısımlar varsa kullanabilirsiniz. Sarmal çiftlerin
uzunluğu uygun miktarda olmalıdır. Bu uzunluk 1.2 – 1.4 cm.
civarında seçilirse kablo düzgün biçimde sıkışacaktır. Aksi takdirde
RJ45� in kabloyu sıkıştırıp, çıkmasını engelleyecek olan kısım
kablonuzu tam olarak kavrayamaz.

netrehber_568a.jpg

 

Renk sıralamasının uygulaması

Resimlerde görebileceğiniz gibi sarmal çiftleri uygun renk
sıralaması ile sıralayıp RJ45 sokete yerleştireceğiz. RJ45� in klips
kısmınına dikkat edin.

netrehber_rj45notcrmpd_det.jpg

RJ45 basılmadan önce alınmış detay görüntüsü

netrehber_rj45crmpd.jpg

Kablonun RJ45 içerisindeki görünümü

Kablonun RJ45 içerisindeki yerleşimini düzgünce yaptıktan sonra
basma aparatımızı kullanarak sağlam bir biçimde kablomuzun bir ucunu
RJ45� e sabitleyelim.

netrehber_readytocrimp.jpg
RJ45 basılmaya hazır

Sıra diğer ucun yapımına geldi. Yukarıdaki şekilde sarmal çiftler
için ikinci bir dizilim bulunuyor. O renk dizilimi kablomuzun diğer
ucuna ait. Gördüğünüz gibi az önce bastığımız kabloda yeşil-beyaz
renkle kaplanmış olan kablomuz 1 no� lu pine denk geldi. Burada ise bu
tel 3 no� lu pine denk gelecek. Bu sebeple bu kablonun adı crossover olarak benimsenmiştir.

netrehber_f568b.png netrehber_568b.jpg

 

 

Crossover kablonun diğer ucuna ait renk sıralaması Renk sıralamasının uygulanmış hali

netrehber_568b_crd1.jpg netrehber_568b_crd2.jpg
Kablonun RJ45′ e basılmış hali Arka taraftan görünüm

Kablonun yapımını tamamladık. RJ45 erkek soketleri
bilgisayarlarınızdaki veya cihazlarınızdaki dişi soketlere taktıktan
sonra bunları açın. Eğer iki bilgisayar veya cihazdan birini açarsanız
bağlantı durumunuz değişmez; kablonun takılı olmadığı uyarısını
alırsınız. Ancak her iki bağlantı noktasına da güç verildiği zaman
bağlantı aktif olacaktır.

Peki ne yaparsak yapalım bağlantımız bir türlü aktif hale gelmiyor
ve kablonun takılı olmadığı uyarısını alıyorsak, ne yapacağız? Bu
durumun bir çok nedeni olabilir fakat donanımlarınızda bir problem
yoksa muhtemel hata %99 hazırlanan kablodadır. Kablolarda oluşabilecek
iki türlü hata olabilir: RJ45 pinlerinden biri veya daha fazlası
tellere temas etmiyordur ya da RJ45 network kartınızdaki sokete tam
olarak oturmuyordur. Gelin beraberce bu hataları nasıl
düzeltebileceğimize göz atalım.

Öncelikle RJ45 pinlerinin tellere temas edip etmediğini test etmemiz
gerekiyor. Bunun için piyasada kablo test cihazları satılıyor fakat
buna gerek kalmadan eğer elinizde bir ölçü aleti (AVO metre)
varsa kablo testini pratik olarak gerçekleştirebilirsiniz. Kablonun her
iki ucuna takılı olan RJ45leri elimize alalım. Ölçü aletimizi direnç
ölçmek için en küçük kademeye getirdikten sonra sırayla pinler
arasındaki iletkenlik testini yapabiliriz. Örneğin yeşil-beyaz renkli
tele basan pine ölçü aletinin bir ucunu, diğer uçtaki aynı renkli tele
basan pine ölçü aletinin diğer ucunu değdirdiğimizde küçük bir direnç
okunuyorsa, bu iki pin arasında iletkenlik vardır. Bütün pinleri
kontrol ettikten sonra eğer bazı pinler arasında iletkenlik problemi
varsa basma aparatına soketleri tekrar takarak iyice bastırın. Eğer
problem giderilemiyorsa RJ45leri söküp yenilerini basmanız gerekir.

Eğer bütün pinlerin iletkenlik testini geçmesine rağmen bağlantı
problemi yaşıyorsanız, bu durumda erkek RJ45, dişi olan sokete
oturmuyor demektir. Basma aparatı bazen pinlere baskı yaparken
yanlardaki plastik kısımlara da baskı yaparak bazı aralıkların
daralmasına sebep olabiliyor. Bunu halletmek ise çok daha kolay.
Elinize ince uçlu bir tornavida alın ve pinlerin kenarında yükselen
plastik kısımları çok zorlamadan açmaya çalışın. Tabii bu açma
işleminde bir yandaki kısma dikkat etmelisiniz. Bir tarafı açayım
derken hemen yandaki boşluğu daraltabilirsiniz. Böylece plastik
kenarlar arasındaki genişlikleri eşitledikten sonra erkek soketi yerine
sokun. Büyük ihtimalle bu çözüm probleminizi ortadan kaldıracaktır.
Kendi bastığım kablodaki problemi bu şekilde hallettiğimi söylemeliyim.

Tüm işlemlere rağmen iletişim kurulamıyor; kurulsa dahi kopmalar,
paket kayıpları gibi problemler oluyorsa kablo içerisindeki tellerde
kırılma veya kablonun geçtiği yerlerde bir kabloya etki eden bir magnetik etkiden şüphe edilebilir.

Crossover bağlantı ile kullanılabilecek cihazlar

Crossover bağlantı tipi sadece iki bilgisayar arasında kullanılmaz.
Günümüzde bir çok donanım network ara yüzü üzerinden haberleşebilecek
devrelere sahiptir. Bu tip cihazların elbette en önemli iki tanesi modem ve yazıcıdır.
Bu cihazlara, üretim tiplerine göre crossover veya straight through
(patch cable) kablo bağlantısı yapılabilir. Bir modemi veya yazıcıyı
eğer bir bilgisayara bağlayıp, o bilgisayar üzerinden paylaşıma açmak
istiyorsanız ikinci bir network kartına ihtiyacınız olacaktır. Bağlantı
kablosu ise cihaza bağımlıdır: crossover veya patch kablo olabilir.
Örneğin günümüzde ülkemizde bol miktarda satılan ADSL modemlerde
bazen crossover bağlantı kablosunun kullanıldığını görüyoruz. Bazı
modellerde ise arada bir hub olmamasına rağmen network kartına patch
kablo ile bağlantı yapılabiliyor. Özellikle bağlantı hızı 4 Mbit gibi değerlere çıkan kablo modemlerde bu tipte (patch) bağlantı yapıldığını görüyoruz.

Crossover bağlantının sıklıkla kullanıldığı bir diğer alan ise biraz sonra anlatacağımız hub ve switchlerin kullanıldığı yıldız topolojisidir.
İki hub kullanılarak oluşturulan ağ ortamları arasında veri transferi
yapabilmek için kimi zaman bu tipte bir bağlantı kullanılır. Yıldız
topolojisi, bu topolojide kullanılan patch (straight through)
kabloların nasıl yapıldığı ve iki hub arasında nasıl veri transferi
gerçekleştirilebileceğine dair konuları yazımızın devamında
bulabilirsiniz.

Hub Kullanarak Oluşturulan Ağlar

Öncelikle fazla detaya girmeden ne yapmaya çalıştığımıza bir göz atalım. Bunu için ise aşağıdaki resimden faydalanacağız.

netrehber_topology.png

Yıldız topolojisine örnek bir yapı

Gördüğünüz gibi birden fazla bilgisayar ve cihazdan oluşan bir ağ
mevcut. Kendi aralarında ise hub veya switch yardımıyla
haberleşiyorlar. Ağda bir modem ve yazıcı kullanıma açık. Böylece ağda
bulunan bilgisayarlar, internete bu modem sayesinde ortak olarak
erişebiliyorlar. Şekil itibariyle, bir noktadan çıkan bu bağlantılar
yıldıza benzetildiği için bu yapı yıldız topolojisi olarak anılıyor.
Benzer şekilde iki masaüstü bilgisayar ve bir kablo modem kullanarak
bir ağ ortamı oluşturulabilir. Sizde buna benzer bir ağ yapısı
oluşturmak istiyorsanız öncelikle bir hub veya switch edinmelisiniz.
Hublar ev kullanıcıları için ucuza yeterli performans sağladığından
daha çok bu cihazların üzerinde durmayı uygun buluyoruz. Hub ile switch
arasındaki farka yazımızın ilk kısımlarında değinmiştik.

netrehber_hubo.jpg

netrehber_hubo_back.jpg

Eski bir huba ait görünütler, koaksiyel kablo için bağlantı noktası göze çarpıyor

netrehber_hubn.jpg

netrehber_hubn_back.jpg
Gigabit ethernet teknolojisi sebebiyle pabucu dama atılacak olan yeni bir hub

Yukarıda 10 Mbit hızında eski bir hub (beyaz olan) ve 10/100 Mbit
hızlarında otomatik geçiş yapabilen yeni bir hub (siyah olan)
görüyorsunuz. Her iki hub ikinci bir hub ile haberleşebilmek için bir
uplink portuna sahip. Günümüzde neredeyse hubların tamamı bu uplink
bağlantısına sahiptir. Eğer bir şekilde elinizdeki hubın uplink portu
yok yada çalışmıyorsa bu problemi crossover kablo kullanarak
aşabiliyoruz. Bu konuya birazdan değineceğiz.

Straight Through (Düz / Patch) kablonun hazırlanışı

Birazda hub veya switchler ile kullanılacak kablolara göz atalım.
Kabloların yapımı ile ilgili detayları crossover kablonun yapılışı ile
ilgili kısımda yeterince anlattık. RJ45leri orada anlatılan şekilde
basmalısınız.

netrehber_f568a1.png
568A standardına göre dizilim
netrehber_f568b1.png
568B standardına göre dizilim

kisaca ozetlemek gerekirse evlerimizde internet kafelerde
kullanilan kullanisli cat5 kablo siralamasi turuncu beyaz, turuncu,
mavi beyaz, yesil, yesil beyaz, mavi, kahve beyaz, kahve olmalidir.

Dikkat ederseniz crossover kabloda kablonun bir ucundaki renk
sıralamasıyla diğer ucundaki sıralama birbirinden farklıydı. Straight
through kablolarda ise her iki uçtaki kablo dizilişi birebir aynıdır.
Kısaca 1. pine denk gelen renk, diğer uçta yine 1. pine denk
gelecektir. Bunu gerçekleştirmek için iki tane renk dizilimi standardı
mevcuttur.

Gördüğünüz gibi kablonun bir ucu 568A sıralaması
ile yapıldıysa diğer ucu da mutlaka aynı dizilimde olmalıdır. Burada
ilginç olan durum crossover kablonun bir ucu 568A, diğer ucu 568B dizilimindedir.

Her bir bilgisayar veya cihaz için bir kablo hazırlamalısınız. Kablo
dizilimine dikkat ederek RJ45leri bastıktan; kabloların bir ucunu huba
diğer uçlarını ise kullanacağınız bilgisayar ve cihazlara taktıktan
sonra eğer kablolarda bir problem yoksa ağınız kullanıma hazırdır.

netrehber_hubn_cabled.jpg

İki hub arasında bağlantı kurulumu

İki hub arasında haberleşmenin sağlanabilmesi için normalde mevcut
olan uplink portu ve bu portlar arasında kullanılacak olan straight
through, yani düz kablo yeterli olur. Bu işlemin mantığı çok basittir.
Daha önce hubların herhangi bir porttan aldığı veriyi diğer bütün
portlara dağıttıklarını söylemiştik. İki hub arasında bağlantı
kurulurken bu özellikten faydalanılır.

Eğer hublardan birinde uplink portu yoksa veya çalışmıyorsa bir
crossover kablo kullanarak problemi çözebilirsiniz. Bunun için her iki
hub üzerinde de herhangi bir portu kullanabilirsiniz. Crossover kablonun nasıl yapılacağını yazımızın önceki bölümlerinde detaylı bir şekilde aktarmıştık.

Bu bilgilerle ağ bağlantısının fiziksel boyutunu anlatmayı bitirdik, şimdi sırada Windows içinden yapacağımız ayarlar var

Ağ için Windows Ayarları

Gelelim Windows XP altında ağ kurulumu için
yapılması gereken ayarlara. Temel olarak, aslında bir ağda yapmanız
gereken herhangi bir ayar yok. Bilgisayarlardaki yerel ağ bağlantısı
ayarlarları ile oynamadıysanız; sadece kabloları yerlerine takıp,
bilgisayarları veya cihazları açmanız yeterli olacaktır. Geri kalanını
Windows kendisi halledecektir. Yine de ağ bağlantısı kurulumu için
yapılması gerekenleri beraberce inceleyelim.

Öncelikle Başlat> Ayarlar> Ağ Bağlantıları (Start>
Settings> Network Connections) yolunu izleyerek bu pencereyi açın.
Sihirbaz (Wizard) kısmında iki tane seçenek göreceksiniz. Bunlardan Ağ
Kurulum Sihirbazını (Network Setup Wizard) çalıştırın. Aşağıdaki
yönergeleri takip edin.

İlk çıkan pencerede İleri (next) tuşuna tıkladıktan sonra gelen
ikinci pencerede network için gerekli bir takım hazırlarlardan
bahsediliyor. Bu pencereyi de İleri tuşu ile geçtikten sonra size bir
çok seçenekten oluşan bir pencere gelecek. Bu noktada sihirbazı
çalıştırdığınız bilgisayarın ağdaki rolüne uygun olan seçeneği seçip,
ileri tuşu ile ilerleyin.
netrehber_wizard3.png

Karşınıza gelen pencerede sizden bilgisayarınız için bir isim
belirlemeniz isteniyor. Bu pencerede yer alan bilgisayar tanımlaması
kutusunu boş bırakabilirsiniz.

netrehber_wizard4.png

İleri tuşuna bastığınızda çalışma grubunun atanacağı pencereye ulaşıyorsunuz. Burada ağınızda yer alan bilgisayarlar için bir çalışma grubu adı belirlemelisiniz ve ağdaki bütün bilgisayarlarda bu ad aynı olmak zorundadır.netrehber_wizard5.png

Bir sonraki adımda yapılan ayarlar için bir onay penceresi karşınıza
gelecek. Bilgileriniz doğruysa ileri tuşuna basarak bir sonraki adıma
geçin.

Ayarların uygulanması gerçekleştikten sonra diğer bilgisayarlar için
uygulanabilecek bir takım seçenekler karşınıza çıkacak. Bu noktada eğer
ağdaki diğer bilgisayarlar Windows XP işletim sistemini kullanıyorsa bu
sihirbazı diğer bilgisayarlarda da bir kere çalıştırmanız yeterli
olacaktır. Bu sebeple son seçeneği seçmelisiniz. Eğer Ağınızda Windows
98 gibi bir işletim sistemine sahip bilgisayarlar mevcut ise ilk
seçeneği seçerek bir ağ kurulum disketi oluşturabilirsiniz. Bu disketi
eski işletim sistemine sahip bilgisayarlarda çalıştırmanız yeterli
olacaktır.

netrehber_wizard6.png

Ağ ayarlarının elle yapılması

Ağ ayarlarını sihirbaza gerek duymadan gerçekleştirebilirsiniz.
Bunun için öncelikle bilgisayarınıza bir ad atamalı ve bir çalışma
grubu belirlemelisiniz. Eğer ağda otomatik IP yapılandırması kullanılıyorsa bu durumda sadece bu iki ayarı yapmanız ağa bağlanabilmeniz için yeterli olacaktır.

Öncelikle Bilgisayarım (My Computer) simgesine sağ tıklayarak
özelliklerine (properties) girin. Sekmeler arasından Bilgisayar Adı
(Computer Name) sekmesini bulun. Bu pencerede Değiştir (Change) tuşuna
tıkladığınızda karşınıza çıkacak olan pencerede, bilgisayarınız için
bir ad ve çalışma grubu atayabilirsiniz.

netrehber_compname.png

Bilgisayar ve çalışma grubu adlarının atanması

Bu işlemin ardından Başlat> Ayarlar> Ağ Bağlantıları yolunu izleyerek Yerel Ağ Bağlantısını bulup, özelliklerine girin.

netrehber_lac1p.png Yerel ağ bağlantısına ait özellikler penceresi

Gördüğünüz gibi bu pencerenin tepesinde ağ kartınızın ismi
gözüküyor. Farenizin imlecini buraya sürüklediğinizde ağ kartınızın
hangi slotta takılı olduğunu ve fiziksel ağ adresinin (MAC adresi)
ne olduğunu görebilirsiniz. Ortada yer alan liste kutusunda ise ağ
bağlantısı için gerekli uygulamaları ve protokolleri görebilirsiniz.
Burada Internet Protocol (TCP/IP) hepimizin bildiği
Dünyada kullanılan en yaygın ağ protokolüdür. Bunu seçip, özelliklerine
girerek IP yapılandırılması ile ilgili ayarlara ulaşabilirsiniz.

Eğer sabit IP ataması yapma durumundaysanız bunu şu şekilde
gerçekleştirebilirsiniz. Internet Protocol seçili durumdayken
Özellikler (Properties) tuşuna basarak ilgili pencereyi açın.
Varsayılan olarak otomatik IP alınması ile ilgili seçeneğin aktif
olduğunu göreceksiniz. Hemen altındaki seçeneği seçerek IP adresi, Alt
ağ maskesi (Subnet mask), Varsayılan ağ geçidi (Default gateway)
kutularını aktif hale getirin. Örneğin IP adresi 192.168.0.2 olarak
atanması gereken bir bilgisayarın alt ağ maskesi 255.255.255.0� dır.
Aşağıda görüldüğü şekilde kutuları doldurduktan sonra OK tuşu ile
ayarlarınızı kaydedin.

netrehber_tcpipprop.png

Elle IP yapılandırması

IP adreslerinin ve alt ağ maskesinin belirlenmesi, ağ geçidi
(gateway), domain (alan adı) gibi konuların her biri başlı başına
sayfalarca ele alınabilecek kadar çok ayrıntılara sahip oldukları için
bu başlık altında daha fazla ayrıntıya girmeden burada bitiriyoruz.

Servisler ve paylaşım

Ağınızda yer alan bilgisayarların paylaştırılmış dosyaları arasında
gezinti yapmak istiyorsanız eğer şu servislerin otomatik olarak
başlatılmasını sağlamalısınız:

Server (Sunucu)
Workstation (İş İstasyonu)
Computer Browser (Bilgisayar Tarayıcısı)

Dikkat ederseniz eğer, Bilgisayar Tarayıcısı
hizmeti diğer iki hizmete bağımlı olarak çalışmaktadır. Kısacası bu
hizmetten yararlanabilmek için diğer ikisi mutlaka çalışıyor olmalıdır.
Konuyla ilgili olarak Windows XP� de Hizmetlere Hükmetmek konulu yazımıza göz atmanızda fayda var.

Windows XP altında klasörlerinizi paylaştırmak için iki seçeneğiniz
var: basit dosya paylaşımını kullanmak veya kullanmamak; işte bütün
mesele bu :). Basit dosya paylaşımı Windows XP varsayılan paylaşım
düzenidir. Bir klasörde bu özelliği kullanmak için klasör üzerine
farenizin sağ tuşu ile tıklayıp özelliklerine girdikten sonra Paylaşım
sekmesinde �Bu klasörü ağda paylaşıma aç� (�Share this folder on the
network�) kutucuğunu aktif haline getirin. Bu şekilde açılan paylaşım
sonrasında ağdaki kullanıcılar, o klasör içerisinde bulunan dosyaları
sadece okuyabilirler. Dosyalar üzerinde değişiklik yapılmasına da izin
vermek istiyorsanız �Ağ kullanıcıları dosyalarımı değiştirebilsin�
(�Allow network users to change my files�) kutucuğunu da aktif hale
getirmelisiniz.

netrehber_ssharing.png

Basit dosya paylaşımı

Ağdaki paylaşımlarınızı basit dosya paylaşımını kullanmadan da
açabilirsiniz. Bunun için Bilgisayarım penceresini açın. Araçlar>
Klasör Seçenekleri (Tools> Folder Options) yolunu izleyerek açılan
pencerede Görünüm (View) sekmesine gidin. Listede �Basit dosya
paylaşımı kullan� (�Use simple file sharing�) kutusundaki işareti
kaldırın. Bu işlemden sonra yine bir klasörün özelliklerinden Paylaşım
sekmesine gittiğiniz zaman arayüzde değişiklikler olduğunu
göreceksiniz. Burada kullanıcı sınırı koyabileceğiniz gibi her bir
kullanıcıya veya kullanıcı gruplarına değişik yetkiler verebileceğiniz
pencereye İzinler (Permissions) tuşunu kullanarak ulaşabilirsiniz.

netrehber_viewtab.png

Basit dosya paylaşımının kaldırılması

netrehber_permissions.png

Gelişmiş dosya paylaşımı ve kullanıcı izinleri

Bizim tavsiyemiz kullanımı basit olduğundan ve güvenlik sebeplerinden dolayı basit dosya paylaşımını kullanmanızdan yanadır.

Ağ Denetiminde Kullanılabilecek Bazı Temel Komutlar

Birazdan bahsedeceğimiz komutları Başlat>Çalıştır (Start>Run)
yolunu izleyerek açacağınız pencereye �cmd� (tırnaksız olarak) yazarak
ulaşacağınız komut penceresinde uygulayabilirsiniz. Komut örnekleri
tırnak içerisinde verilmiştir; tırnaksız olarak uygulamalısınız.

  • Ipconfig

Bu komutla bilgisayarınızın ağa ait olan bilgilerini görebilirsiniz.
Bunların arasında ağa bağlanırken kullanılan IP adresi, gateway
sunucusunun IP adresi gibi bilgiler bulunabiliyor.

netrehber_ipconfig.png

Ipconfig komutunun uygulanması

Bu komutun sağladığı en büyük yarar bilgisayarımızın ağa bağlanırken
kullanacağı geçerli bir IP adresi alınıp, alınmadığını öğrenmemizi
sağlar.

  • Ping

Ağ ortamında kullanılan en can alıcı komut budur. Kullanımı �ping
IPadresi� şeklindedir. IP adresi kısmına ping çekmek istediğiniz
bilgisayarın IP adresi veya domaini (alan adı) yazılmalıdır. Eğer
sadece �ping� komutunu kullanırsanız, bu komuta ait bilgilerle
karşılaşırsınız

netrehber_ping.png

Ping komutuna ait ekran görüntüsü

Bu komutu kullanarak ağ ortamında bir bilgisayarın bağlı olup,
olmadığını veya kendi ağ bağlantınızın çalışıp, çalışmadığını kontrol
edebilirsiniz.

  • Tracert

Bu komutun kullanımı �ping� komutuna benzerdir: �tracert IPadresi�.
Ip adresi yerine yine alan adı yazılabilir. Bir ağ ortamında bir
noktaya ulaşırken geçtiğiniz yol üzerinde yer alan sunucu, router gibi
geçiş (hop) noktalarının sırası ve bu noktalara çekilen ping
değerlerini görebilirsiniz. Sizin ve ulaşmak istediğiniz nokta arasında
bir hop noktasında problem varsa paketleriniz burada kaybolacaktır. Bu
komutla bu olayı gözlemleyebilirsiniz.

netrehber_tracert2.png

Tracert komutu, ilk hop noktası yerel ağda yer alan ağ geçidinin olduğuna dikkat edin

  • Netstat

Bilgisayarınızın bir ağ ortamında kurmuş olduğu bağlantıların bir
listesini çıkartır. Bu listede bağlı bulunan noktanın IP veya DNS
adresi, TCP port numarası gibi bilgiler bulunur. Bu komut sisteme doğru
veya sistemden dışarıya doğru oluşan bir worm, hack veya benzeri bir
saldırı durumunda çok işe yarar. Örneğin tüm pencereleri kapatmanıza
rağmen sistemden dışarıya doğru bir çok SMTP bağlantısının görülmesi
muhtemel bir solucan (worm) varlığına dalalettir.

netrehber_netstat.png

Bu komutların sadece yerel ağlar için değil internet gibi geniş alan
ağlarında (WAN – Wide Area Network) da sıklıkla kullanıldığını
belirtelim. Tabii internette dolaşırken resimde görülen liste daha uzun
oluyor.

Değerlendirme

Yazımızın bu son kısmında güvenlik hakkında bir iki ufak hatırlatma
yapmak uygun olur sanırım. Eğer ağınız internete açılacaksa bir
firewall yazılımı veya donanımı kullanmanız kaçınılmazdır. Bunun
dışında düzenli olarak ağ trafiğini kontrol edin.
Trafikte karşılaşılacak anormal değişimler, bir solucanın varlığını
haber verebilir. Bu sebeple ağdaki her bir bilgisayarda virus ve anti-trojan yazılımları bulundurmanız veri güvenliğiniz için faydalı olacaktır. Günümüzde virusler, ağ üzerinden oldukça etkili olabilmektedirler.

Bu yazımızda donanımsal ve yazılımsal olarak en basit düzeyde bir
ağın nasıl yapılandırılabileceğini ele aldık. Bunu yaparken hemen her
konuya biraz değinmeye çalıştık. Unutmayın ki burada anlatılan bir çok
başlık kendi içerisinde uzun uzun ele alınıp, incelenebilir.

Kendi oluşturduğunuz ağ ortamında grup çalışmasının nimetlerinden
faydalanırken boş vakitlerinizde yalnız başınıza oyun oynamak yerine ağ
üzerinden insan zekasına karşı mücadele verebilirsiniz. Sanırım bir ağ
oluşturmanın en zevkli yanı bu olsa gerek
kaynak

Bu İçeriğe Tepkin Ne Oldu?
  • 0
    ba_ar_l_
    Başarılı
  • 0
    gayet_yi
    Gayet İyi
  • 0
    te_ekk_rler
    Teşekkürler
  • 0
    anlamad_m
    Anlamadım
  • 1
    yetersiz
    Yetersiz
İlginizi Çekebilir
WSUS Kurulumu
Subscribe
Bildir
guest

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

3 Yorum
Inline Feedbacks
View all comments
Sedat Özbay

Ödev için oldukça fazla yararlandım. Teşekkür etmeden gitmeyelım.

Teşekkürler.

BilisimOgretmeni

:) Teşekkürler iyi çalışmalar…

Guest

Güzel paylasım (Y)