Çocuk, genç, ihtiyar her kesimin bir şekilde farklı farklı amaçlar
için kullandığı internet ile kimimiz aradığı bilgiye bir tıkla kolayca
ulaşabilirken, kimimizde dünyanın öbür ucundaki arkadaşı veya
akrabasıyla yazılı, sesli ve görüntülü olarak hiç para harcamadan
saatlerce sohbet edebiliyor.
Çocuklarımızın ödevlerini yaptığı, gençlerimizin uzaktan
eğitim aldığı, birçok işadamının e-ticaret yaptığı, annelerimizin yemek
tariflerini aldığı, babamızın gazetesini okuduğu internet ortamı
saymakla bitiremeyeceğimiz kadar fazla alanda bize hizmet verip
hayatımızı kolaylaştırıyor. Tabi ki bilinçli ve güvenli bir şekilde
interneti kullandığımız sürece…
Aksi takdirde bilinçsizce kullanılan internet faydasından çok
zarar üreterek dönüşü mümkün olmayan maddi ve manevi zararlar vererek
hayatımızı bir kâbusa çevirebilir: Uzun sohbetler sonucu kaybedilen
vakit, kumar ve zararlı oyunlarla kazanılan kötü alışkanlıklar,
bilgisayarlara bulaşan virüs veya casus yazılımlarla kişisel
bilgilerimizin çalınması, güvensiz bir şekilde yaptığımız bankacılık
işlemleri sırasında kaybedilen paralar…
Bu listeye internetin bilinçsizce kullanılması sonucu bize
vereceği zararları anlatan daha bir çok madde eklemek mümkün. Kısacası
tüm kişisel veri ve bilgilerimizin saklandığı, özel ve bankacılık
bilgilerimizin kullanıldığı bilgisayarlarımıza güvenlik önlemleri
almadan internette dolaşmak pek akıl kârı gözükmüyor.
İnternette güvenli bir şekilde sörf yapmak istiyorsanız aşağıdaki tavsiyelerimize uymanız yeterli.
Bu önlemleri almadan internette sörfe başlamayın
Bilgisayarınızda yüklü olan işletim sistemi, antivirüs ve güvenlik duvarı programlarınızı sürekli güncelleyin.
Kullanmadığınız zamanlarda kablosuz ağınızı mutlaka kapatın ve bilgisayar ağınızı kesinlikle kimseyle paylaşmayın.
Kablosuz ağınıza mutlaka şifre koyun ve kablosuz ağınıza bağlanacak cihazları kısıtlayın.
Bilgisayarınızı uzaktan bağlantılara (Remote Desktop) kapatın.
Modeminizde mümkün olduğunca port açmaktan kaçının.
Her ne sebeple olursa olsun güvenlik programlarını devre dışı
bırakmayın. Hele hele güvenlik programı bilgisayarınızda yüklü değilken
veya devre dışı iken internette kesinlikle sörf yapmayın.
Bilgi aktarma ve saklama araçlarını (CD, disket, memory card,
usb bellek, harici hard disk vb.) kullanmadan önce antivirüs
programları ile taratın.
İnternette gezinirken aniden açılan pencerelerin içeriğine asla
güvenmeyin. Bu pencereler çekilişi kazandığınızı, bilgisayarınızda
virüs olduğunu veya hemen tıklamanız gerektiğini belirtebilir. Bu
pencerelerde bulunan butonlardan birine tıkladığınızda, zararlı
uygulamayı farkında olmadan kendi elinizle bilgisayarınıza kurmuş
olursunuz. IP numaranızı gizleyin. Girdiğiniz her site, yazdığınız her
mesaj birileri tarafından takip ediliyor olabilir. Güvenmediğiniz
sitelerde dolaşırken IP numaranızı gizleyin. Bunun için halka açık
proxyler (vekil sunucu) kullanabilirsiniz.
Google’da bulduğunuz web sitelerine sörf yapamadan önce sitenin
güvenilirliğini test edin.İnternet Explorer ve Firefox browserlara bir
eklenti olarak yüklenebilen McAfee SiteAdvisor programı ile web
sitelerinin casus yazılım ve virüs bulaştırma risklerinin olup
olmadığını öğrenip ona göre web sitelerinde sörf yapın.
Her sertifika anlaşmasını kabul etmeyin. Web sayfaları ile
iletişiminizi güvenli bir şekilde kurmanızı sağlayan sertifikalar kötü
niyetli kişilerin bilgisayarınıza virüs bulaşmasını sağlamak için
kullanılan en önemli araçlardan biridir. Durup dururken karşınıza çıkan
veya güvenmediğiniz bir sitedeki sertifika anlaşmasını hemen kabul
etmeyin.
Web sitelerine üye olurken mümkün olduğunca size özel bilgileri vermeyin
Çoğu web sitesi bilgilerine erişebilmeniz için siteye üye
olmanızı istiyor. Bu sitelere üye olurken yaşınız, doğum gününüz, adres
bilgileriniz, telefonunuz, çalıştığınız yer gibi size özel birçok bilgi
talep edilebilir. Bankacılık gibi resmî işlemler için gerekli olan bu
tarz bilgileri önünüze gelen her siteye vermek zorunda değilsiniz.
Çünkü bu bilgiler ileride sizin için büyük bir güvenlik zafiyeti olarak
karşınıza çıkabilir. Bu tarz bilgileri isteyen sitelere ya hiç girmeyin
ya da gerçek bilgilerinizi vermeyin.
Üye olduğunuz her web sitesi için aynı şifreleri kullanmayın.
Üyelikle hizmet veren çoğu site bilgisayarınıza yükledikleri
Cookie’ler sayesinde bir sitede ne kadar vakit geçirdiğinizden
tıkladığınız linklere, o site üzerinde okuduğunuz haberlere kadar özel
bilgilerinizi toplayabilirler. Bu yüzden düzenli aralıklara
bilgisayarınızdaki Cookie’leri silin.
MSN’de her şeyi konuşmayın; en yakın arkadaşınız bile
kaydettiği MSN konuşmalarınızı ileride sizin aleyhinizde kullanabilir.
Mümkünse internet kafe gibi ortak bilgisayarların kullanıldığı
ortamlarda MSN oturumunuzu açmayın. Açmak mecburiyetinde kalırsanız en
kısa sürede hemen MSN şifrenizi değiştirin.
Sosyal ağlarda önüne geleni arkadaş listenize eklemeyin.
Facebook’ta her önünüze gelen Facebook uygulamasını yüklemeyin.
Çünkü birçok uygulama casus yazılım gibi çalışarak şifrelerinizi ele
geçirebiliyor. h.bayraktar@zaman.com.tr
Spam filtresi kullanın
Mail kutunuzun spamla dolmasını istemiyorsanız mutlaka spam filtresi kullanın.
Maille gelen ek dosyaları mümkün olduğunca açmayın. Eğer illa
açmanız gereken bir dosya varsa antivirüs taramasından geçirip açın.
Gelen mail içerisindeki linkleri tıklayarak değil, linki
kopyalayıp başka bir sayfada mümkünse Explorer dışındaki başka bir
browser ile (Firefox veya Opera gibi) açın.
Mailinizi okuduktan sonra mail hesabınızın oturumunu kapatmadan direkt Explorer’ı kapatmayın.
İnternet bankacılığında güvenliği artırmak için neler yapılmalı?
Şifreleri bilgisayarınızdaki bir dosyada ya da e-posta hesabınızda saklamayın.
Banka ve ticari kurumlardan gelmiş gibi gösterilen ve sizden
şifre, kullanıcı adı, müşteri numarası, kredi kartı numarası, kimlik
numarası gibi bilgileri talep eden e-postalara itibar etmeyin. Çünkü
bankalar e-posta yoluyla hiçbir şekilde müşterilerin kişisel
bilgilerini istemez.
Her hesap numaranız için farklı bir şifre belirleyin ve şifrenizi periyodik olarak değiştirin.
Banka hesabınızı, kredi kartlarınızı ve banka kartlarının
ekstrelerini düzenli kontrol edin, şüpheli durumlarda bankanız ile
irtibata geçin.
İnternet bankacılık işlemlerinizi güvenliğinden emin
olmadığınız bilgisayarlardan yapmayın. Özellikle internet kafe gibi
umuma açık yerlerdeki bilgisayarları işlemlerde kesinlikle kullanmayın.
