AWARD CMOS SETUP AYARLARI

admin tarafından

8 Ocak 2009 753 kez okundu Okuma süresi: 32dk, 30sn

AWARD CMOS SETUP AYARLARI

Setup ayarları biraz karışık gibi görülsede bu konu hakkında her kullanıcının bir miktar
bilgiye sahip olması gerekir. İşte elinizdeki bu notlar bu amaçla hazırlanmıştır. Cmos Setup ‘ a girmek
için çoğu bilgisayarda ilk açılı-esnasında    klavyedeki DEL    düğmesine basmak yeterlidir. Bazı
bilgisayarlarda ESC , bazılarında ise CTRL + ESC tuşlarına basmamız gerekebilir. Açılış esnasında
setupa girmek için gerekli tuş kombinasyonu ekranda kısa bir süre görüntülenmektedir.
Setup programı açıldığında karşımıza aşağıdaki gibi bir ekran gelecektir.

Yukarda ilk karşımıza çıkan bu menüye biz ana menü diyoruz. Şimdi ana menüdeki bu
komutlara bir göz atalım.
-Standart Cmos Setup    : Bu sayfada standart bazı ayarlar bulunmakta sistem
tarihi ve saati , sürücü tanımlamaları gibi.
-Bios Features Setup     : Bu kısımda işlemci ile ilgili yapılandırma
seçenekleri ,bellek yapılandırma seçenekleri , ekran yapılandırma seçenekleri
bulunmaktadır.
-Chipset Features Setup   :Bu kısımda ise anakartın işllerliğini sağlayan chipset
dediğimiz işlemcilerin yapılandırılması yapılmaktadır.
-Power Management Setup   :Bu kısımda    bilgisayarın gelişmi-güç yönetimi
özelliklerinin kontrolü sağlanmaktadır.
-PNP/PCI Configuration    :Burada ise bilgisayara bağlanacak tak çalıştır aygıtlar
ile ilgili yapılandırmalar bulunmaktadır.
-CPU Speed Settings     : Burada ise işlemci hız ayarlamaları yapılmaktadır.
-Integrated Peripherals   :Anakarta bağlanacak kabloların ve giri-çıkış
portlarının yapılandırılmaları bu kısımda mevcuttur.
-Load Bios Defaults      :Bu seçenekte kullanıcı bilgisayarı fabrika ayarlarına
döndürerek bilgisayarın minimum performansla çalışmasını sağlar.
-Load Setup Defaults     :Burada ise sistemin maximum performansla
çalışabilmesi için gerekli ayarlar kendiliğinden yapılır.
-Supervisor / User password :Bilgisayarı ve setup bölümüne belirili kişilerin
ulaşabilmesi için parola tanımlamaları mevcuttur.
-IDE HDD Auto Detection     :Burada bilgisayara bağlanmış sabit disklerin otomatik
olarak tanınması için gerekli ayarlar mevcuttur.
-HDD Low Lewel Format :Sabit diske düşük seviyeli format atmak için
kullanılır.
-Save / Exit Setup :Yapılan ayarlamaların kaydedilip , setuptan çıkmak
için kullanılır.
-Exit Without Save       :Yapılan ayarlamaların kaydedilmeden setuptan
çıkılması için kullanılır.

1. STANDART CMOS SETUP MENU

Bu bölüm BIOS’un temel konfigürasyon parametrelerini içerir. Bu parametreler’in içinde
tarih,saat, VGA kartı, FDD ve HDD ayarları bulunur.
Date(mm:dd:yy):
Bu maddede tarih bilgileri ay, gün ve yıl olarak ayarlanabilir.
Time(hh:mm:ss) :
Bu maddede zaman bilgileri saat,dakika ve saniye olarak değiştirilebilir.
HDD çalışma modu ayarları [NORMAL, LBA, LARGE]
Eski işletim sistemleri sadece kapasitesi 528 MB’dan büyük olmayan HDD’leri desteklediği
için, boyutu 528 MB’dan büyük bir disk kullanılamıyordu. AWARD BIOS bu probleme bir çözüm
getirdi: işletim sisteminize bağlı olarak 3 tane çalışma modunu seçeblirsiniz: NORMAL, LBA,
LARGE.

—Normal Mod:
Standart normal mod 528 MB ve daha az kapasiteye sahip hard diskleri destekler. Bu mod
verilere ulaşmak için direk olarak   Silindirler (Cylinders (CYLS)), Kafalar (heads) ve Sektörler
(Sectors) tarafından belirtilen pozisyonları kullanırlar.
—LBA (Logical Block Addressing) Modu:
Bundan önceki LBA modu 8.4 GB’a kadar olan sabit diskleri desteklemekte idi. Bu mod
erişilecek disk verilerinin pozisyonunu hesaplamak için farklı bir metod kullanır. İzleri
(Cylinders), Kafaları (heads) ve Sektörler (Sectors) verilerin yerleştirildiği fiziksel adreslere
dönüştürür. Bu menüde görüntülenen iz, kafa ve sektörler sabit diskin gerçek yapısını yansıtmaz,
Bunlar sadece gerçek pozisyonları hesaplamak için kullanılan referans değerleridir. Şuan, yüksek
kapasiteli bütün diskler bu modu desteklerler. Bu yüzden kullanılması en uygun moddur. Şuan
BIOS LBA kapasitesi 8.4 GB’ı aşan sabit disk sürücülerini desteklemesini sağlayan INT 13h
uzantı fonksiyonunu desteklemektedir.
—LARGE Mod:
Sabit diskin iz sayısı (CYLs) 1024’ü geçtiğinde ki DOS bunu desteklemez, ya da işletim
sisteminiz LBA modunu desteklemiyor ise bu modu seçmelisiniz.
—HDD Parametreleri
**Type: belirli tanımlama parametrelerine sahip bir sürücü türüne verilmiş bir numara.
1-47’e kadar 47 çeşit sürücü için numara bulunur. Bunun dışında buradaki diğer seçenekler
NONE, AUTO ve USER’dır. Type seçeneği NONE yapılarak sabit diskin olmadığı belirtilir.
AUTO seçeneği ile sabit diskin parametrelerini her açılışta BIOS’un otomatik olarak
arayacağı ve bulacağı belirtilir. USER seçeneği ile de kullanıcı Sabit disk parametrelerini
kendisi el ile girer.
**Cylinders (İzler): Disk sürücüdeki iz sayısını belirtir.
**Heads (Kafa):Okuma – yazma kafası sayısını belirtir.
**Write Precompensation (Yazma Öndengeleyicisi): İz çapı azaldıkça bir sektörün
fiziksel boyutu devamlı olarak küçülür. Ama her sektörde 512 byte bulunması gerekir. Yazma
öndengelemesi ise bu fiziksel boyut farklılıklarına rağmen her sektörün 512 byte alamsını
sağlayan devredir. Bu parametre yazma öndengelemesinin başladığı yerdeki iz numarasıdır.
**Landing Zone : Bu sayı sistem kapatıldığında kafaların normal olarak park ettiği
yerdeki silindir yeridir.
**Sectors (Sektör) : Her izdeki sektör sayısıdır. MFM sürücüleri her izde 17 sektör’e
sahiptir. RLL sürücüleri her izde 26 sektöre sahiptir. ESDI sürücüleri her izde 34 sektöre
sahiptir. SCSI ve IDE sürücüleri ise çok daha fazla sektör bulundurabilirler.
**Capacity (Kapasite): Formatlanmı-bir srücününün kapasitesi iz sayısı*sektör
sayısı*kafa sayısı*512 formülü ile hesaplanır.
Drive A:
Eğer   A için bir sürücü takmı-iseniz    disket sürücünün tipini burudan belirtebilirsiniz. 6
seçenek bulunmaktadır. None 360 K, 5.25 in. 1.2 M, 5.25 in. 720 K, 3.5 in. 1.44 M, 3.5 in.
2.88 M, 3.5 in.
Drive B:
Eğer   B için bir sürücü takmı-iseniz    disket sürücünün tipini burudan belirtebilirsiniz. 6
seçenek bulunmaktadır. None 360 K, 5.25 in. 1.2 M, 5.25 in. 720 K, 3.5 in. 1.44 M, 3.5 in.
2.88 M, 3.5 in.
Video
Burada görüntü bağdaştırıcınız için grafik modunu seçebilirsiniz. 4 seçenek bulunmaktadır.
MONO EGA/VGA CGA 40 CGA 80. Varsayılan ayar EGA/VGA’dır.
Halt On
Buradan hangi tip hataların sistemi durduracağını seçebilirsiniz. 5 seçenek bulunmaktadır.
All Errors (Bütün hatalarda) No Errors (Hiçbir hatada) All, but Keyboard ( Bütün hatalarda
fakat klavye hatası hariç) All, but Diskette ( Bütün hatalarda fakat disket hataları hariç) All, but
disk/key (bütün hatalarda fakat disket ve klavye hataları hariç).
Bellek listesini sağ alt köşede görebilirsiniz, Temel bellek (base memory), Uzatılmış bellek
(Exteded memory) ve diğer bellek büyüklüklerini görebilirsiniz.

2. BIOS FEATURES SETUP
Sistem performasını ve sistem özelliklerini belirleyen ayarlar, ana menüden ulaşılan bu
bölümden yapılır. Anakatınızın tasarımına bağlı olarak bazı ayarların önceden atanan default
değerlerinin değiştirilmesi gerekir. Burada virüs uyarısının türü, sistemin açılış sırası (A:C veya C:A),
Quick Power On Self Test gibi BIOS’a özgü seçenekler bulunur.
Virus Warning
Bu seçenek Enable ya da Disable olarak ayarlanabilir. Bu özellik aktif edildiğinde, bir
yazılım ya da uygulamanın herhangi birinden boot sektöre ya da partition tablosuna erişmek için
herhangi bir girişimde bulunulduğunda; BIOS sizi bir boot virüsünün sabit diske erişmeye çalıştığında
sizi uyarır.
CPU Level 1 Cache
Bu madde CPU’nun L1 (level 1) önbelleğini aktif etmek için ya da aktifliğini kaldırmak için
kullanılır. Eğer bu ayar disable olarak ayarlanır ise; CPU’nun işlem hızı yavaşlar, bu yüzden
varsayılan ayar enable’dır. Bazı eski ve kötü yazılmış programlar sistemin hızı çok yüksek olduğunda
bilgisayarın arızalanmasına yol açabilir. Bu yüzden bu durumlarda; bu seçeneğin disable yapılmasında
fayda vardır. Varsayılan ayar Enabled.
CPU Level 2 Cache
Bu seçenek CPU’nun L2 (level 2) önbelleğini aktif etmek için ya da aktifliğini kaldırmak
için kullanılır. Eğer dışsal önbellek aktif edilir ise sistem daha hızlı çalışır. Bu yüzden varsayılan ayar
Enabled dır.
CPU L2 Cache Checking
Bu öğe CPU level 2 cache ECC checking fonksiyonunu aktif etmek ya da aktifliğini
kaldırmak için kullanılır. Varsayılan değer Enabled yani aktiftir.
ECC Checking: ECC Error Checking and Correcting’in kısaltılmış halidir. ECC alınacak ya
da gönderilecek verinin hatalara karşı kontrol edilmesini ve gerektiğinde düzeltilmesini sağlar. ECC
Checking’de bu fonksiyonun aktif olmasını ya da aktifliğinin kaldırılmasını sağlar. Quick Power On Self Test
Bilgisayar açıldıktan sonra, anakartın BIOS’u sistemi ve çevre birimlerini kontrol etmek için
bir seri test yapacaktır. Eğer Quick Power on self-test özelliği aktif ise, BIOS açılma işlemini
hızlandırmak için bu test işlemlerini basite indirger. Varsayılan değer Enabled’dır. Yani bu özellik
aktiftir.
Boot Sequence
Bilgisayar açıldığında, işletim sistemini disket sürücüden, sabit diskten, SCSI sürücüden ya
da CD-ROM sürücüden yükleyebilir. Bu özellikte açılışta işletim sistemini yüklerken bakılacak
sürücülerin sırası vardır. Okuma sırası için birçok seçenek bulunmaktadır.
A,C, SCSI (Varsayılan Ayar)
C,A,SCSI
C,CDROM,SCSI
CDROM,C,A
D,A,SCSI
E,A,SCSI
F,A,SCSI
SCSI,A,C
A,SCSI,C
LS/ZIP,C

Swap Floppy Drive
Bu öğe enabled ya da disabled yapılabilir. Varsayılan değer Disabled’dır. Bu öğe’yi enabled
yaptığınızda, disket sürücünün konnektörünün pozisyonlarını değiştirmek için kasanın içini açmak
gerekmez. Sürücü A sürücü B olarak sürücü B de sürücü A olarak ayarlanabilir.
Boot Up Floppy Seek
   Bilgisayar açıldığında BIOS sistemin bir FDD’ye sahip olup olmadığını tespit eder. Bu öğe
enabled edildiğinde, eğer BIOS hiçbir Floppy sürücünün olmadığını tespit ederse bir   disket sürücü
hatası verir. Eğer Bu öğe disabled yapılırsa BIOS bu testi atlar. Varsayılan değer disabled dır.
Boot UP Numlock Status
On: Açılışta klavyenin sayısal tuşları aktif olur.
Off: Açılışta klavyenin sayısal tuşları aktif olmaz.
IDE HDD Block Mode
    Bu öğe Enabled ya da Disabled olarak ayarlanabilir.
Yeni sabit disklerin çoğu (IDE sürücüler) çoklu sektör transferini destekler. Bu özellik sabit
disk erişimi performansının hızlanmasını ve veriye ulaşmak için gereken zamanın da azalmasını
sağlar. Bu öğe Enabled yapıldığında BIOS otomatik olarak sabit diskinizin bu özelliği destekleyip
desteklemediğini tespit eder ve sizin için doğru seçeneği seçer. (Varsayılan değer Enabled dır.)
Typmatic Rate Setting
Bu öğe klavyenin tuşuna basıldığında çıkacak katakter sayısını kontrol eder. Bu öğeyi
Enabled yaptığınızda typmatic Rate settings ve typmatic rate delay seçeneklerini ayarlayabilirsiniz.
Eğer disabled yaparsanız BIOS varsayılan değerleri kullanır.
Typematic Rate (Chars/Sec)
Bir tuşa sürekli bastığınızda, klavye basılan tuşu ayarladığınız orana göre tekrarlar. (birim
saniyede karakterdir) Örneğin 6 seçili ise bir tuşu basılı tuttuğunuzda saniyede 6 karakter yazar. Diğer
seçenekler 8, 10, 12, 15, 20, 24 ve 30’dur. Typematic Rate Delay (Msec)
Bir klavye tuşu basılı tutulduğunda ilk karakterin görüntülenmesi ile ikinci karakterin
görüntülenmesi arasındaki gecikme süresini belirler. Bu ayar 250, 500, 750 ve 1000 milisaniye olarak
ayarlanabilir.
Security Option
Bu seçenek System ya da Setup olarak ayarlanabilir. Şifre ayarlarından bir şifre
oluşturduğunuzda, Bu seçenek yetkili olmayan kullanıcıların sisteminize olaşmak ya da bilgisayarın
ayarlarını değiştirmek için yapacağı erişimleri engeller.
SYSTEM: system seçeneğini seçtiğinizde,    her bilgisayarın açılışında şifreye ihtiyaç duyulur.
Eğer doğru şifre verilmez ise, sistem açılmaz.
SETUP: Setup seçeneğini seçtiğinizde, bir şifre sadece   BIOS setup’a ulaşmak için kullanılır.
Eğer bir şifre verilmez ise bu seçenek aktif olmayacak.
OS Select For DRAM > 64 MB
Sistemin hafızası 64 MB’dan büyük olduğu zaman BIOS e işletim sistemi arasındaki ilişki
bir işletim sisteminden diğerine değişir. Eğer OS/2 kullanıyorsanız OS/2 işletim sistemini seçiniz.
Eğer başka bir işletim sistemi kullanıyorsanız Non-OS2 seçeneğini seçiniz.
Report No FDD For WIN95
Disket sürücüsüz Windows 95’i kullanıyorsanız, bu seçeneği Yes’e ayarlayın.
Delay IDE Initial (Sec)
Bu öğe bazı eski model ya da özel türdeki sabit diskleri ya da CD-ROMları desteklemek için
kullanılır. Çünkü BIOS açılış sırasında bu tip aygıtlara tespit edemeyebilir.
Video BIOS Shadow
Bu seçenek    ekran kartındaki BIOS’un Shadow (gölge bellek) özelliğini kullanıp
kullanmayacağını tanımlar. Bu seçeneği Enabled olarak ayarlamalısınız. Yoksa görüntü
performansınız büyük ölçüde yavaşlayacaktır.
Shadowing Address Ranges
Bu seçenek bir ROM belleğe sahip arabirim kartının özel bir adreste shadow özelliğini
kullanıp kullanmayacağını belirler. Ancak bunun için ROM’a sahip kartın hangi bellek adresini
kullanacağını bilmeniz gerekir (bu kitapçıklarında yazabilir). ROM’dan RAM’a aktarım için belleğin
640 ile 1024 KB arasındaki alanın kullanıldığı unutulmamalıdır. Emin değil iseniz tüm bu Shadow
seçeneklerini Disabled konumunda tutmanızda fayda var.

Seçebileceğiniz 6 tane adres aralığı vardır.

C8000 – CBFFF Shadow, CC000 – CFFFF Shadow, D0000 – D3FFF Shadow, D4000 – D7FFF
Shadow, D8000 – DBFFF Shadow, DC000 – DFFFF Shadow.

Shaow (Gölge Bellek) Nedir: standart ekran kartlarının ya da arabirim kartlarının BIOS’ları
ROM    bellekte saklanır. ROM bellek de genellikle çok yavatır. Shadow özelliği ile VGA
kartının BIOS’u CPU tarafından okunur ve RAM’e kopyalanır. CPU bu BIOS’u çalıtırdığında
ilem hızlanır.

PCI/VGA Palette Snoop
Bazı standart dışı ekran kartları veya MPEG kartları renkleri düzgün göstermeyebilir. Bu durumda
Enabled seçeneği bu hatayı düzeltebilir. Normal koşullarda Disabled kalmalıdır.

3. Chipset Features Setup Menu

Bu menü    chipset’e ve anakart üzerindeki parçalara ait özellikleri değiştirmenizi sağlar.
SDRAM erişim zamanları İşlemci çalışma sıcaklığının ayarlanması gibi özellikler bu menüde
tanımlanmıştır. Burada yapılacak olan ayarlar donanım ile ilgili olduğu için donanım hakkılnda detaylı
bir bilgiye sahip değilseniz bu menüdeki ayarların ilk ayarlarında durması yararlı olur. Yapacağınız
yanlı-bir ayar anakartın düzensiz çalışmasına ya da sisteminizin açılmamasına neden olabilir.
Böyle bir durum da BIOS’unuzu optimum hale getiren setup’ın varsayılan değerlerini (Load Setup
Defaults) yüklemeniz gerekir.
SDRAM Configuration
SDRAM belleğinin tipini burada belirleyebilirsiniz. Günümüzde çoğu SDRAM üzerinde
bellek özelliklerinin otomatik olarak algılanmasını sağlayan SPD yongası bulunur. Bu seçenekte
SPD’yi seçerseniz, altında bellekle ilgili 4 seçenek de otomatik olarak belirlenmiş olur. Bunun dışında
7 ve 8 ns bellek seçenekleri vardır, bunlarda altındaki 4 seçeneği el ile ayarlamak gerekir. “By SPD”
seçeneğinin kullanılması önerilir.
SDRAM CAS Latency
Bellek özelliklerini el ile ayarlamaya karar verdiyseniz, belleğin okuma komutu verdiği an
ile o verinin gerçekten hazır olduğu an arasındaki gecikme süresi buradan ayarlanır. Bu değer bellek
üzerinde yazabilir. Default değeri 2T’dir.
SDRAM RAS to CAS Delay
SDRAM aktif komutu ile oku/yaz komutu arasındaki gecikmedir. Default değeri 3T’dir.
SDRAM RAS Precharge Time
SDRAM belleğe ön yükleme komutu gönderildikten sonraki atıl geçen işlemci saat
döngülerini belirler. Default değeri 3T’dir.
SDRAM Idle Timer
Açılan bir SDRAM bellek sayfasını kapatana kadar geçen atıl saat döngülerini kontrol eder.
Default değer 16 T’dir.
SDRAM MA Wait State
İşlemci okuma döngülerini belirler. Default değeri olan “Normal” de bırakılmalıdır.

Not: SDRAM bellekle ilgili bu karmaşık değerlerin SPD seçeneği ile bellek tarafından otomatik
verilmesini sağlamak en iyisidir. Veya anakart kitapçığına bakarak default değerleri bulabilirsiniz.
SDRAM’in yanı sıra EDO RAM türü bellek takılabilen eski bir sisteminiz varsa, BIOS Setup’ın bu
bölümde EDO RAM için de ayarlar bulabilirsiniz. EDO RAM kullanmıyorsanız, bu ayarı Disable
edebilirsiniz.
Snoop Ahead
PCI veri akışının düzenli gitmesini sağlar. Enabled olarak bırakılmalıdır.
Host Bus Fast Data Ready
Default değeri olan Enabled olarak bırakılmalıdır.
16-Bit I/O Recovery Time
16 bitlik ISA kartlarının zamanlaması. Default değeri olan “1 BUSCLK” olarak
bırakılmalıdır.
8-bit I/O Recovery Time
8 bitlik ISA kartlarının zamanlaması. Default değeri olan “1 BUSCLK” olarak
bırakılmalıdır. Graphics (veya AGP) Aperture Size
AGP    grafik kartı tarafından kullanılabilecek sistem belleği miktarını belirler. Default
değerinde bırakılmalıdır.
Video Memory Cache Mode
Görüntü kartı belleğinin önbellekleme teknolojisini gösterir. Görüntü kartınız USCW
teknolojisini destekliyorsa, USCW seçeneği performansını artırır, desteklemiyorsa veya USCW
ayarında sorun yaşarsanız UC seçeneği tercih edilmelidir.
PCI 2.1 Support
Son PCI standardı olan PCI 2.1’i, Windows 9x, NT gibi güncel işletim sistemleri
destekliyor. Bu ayar Enabled bırakılmalıdır.
Memory Hole at 15M – 16M
Özel olarak bir ISA kart gerektiriyorsa, belleğin 15-16MB arasındaki kısmını bu karta ayırır.
Bu özel durum ile sık karşılaşılmadığından ISA kartlarınız ile ilgili herhangi bir sorununuz yok ise
Disabled bırakılmalıdır.
DRAM are xx bits wide
DRAM belleğiniz ECC (hata kontrol) özelliğine sahipse, 72 bitliktir ve burada bu gösterilir.
ECC özelliği yok ise 64 bit olarak gösterilir.
Data Integrity Mode
Hata düzeltmesi açısından kullanılan bellek türünü gösterir.

4. Power Management Setup

Bu özellik ile bilgisayar çalıştığında fakat kullanılmadığında, güç tüketimi enerjiyi tasarruf
etmek için azaltılır. Bilgisayar normal olarak çalıştığı zaman normal moddadır. Bu modda; Power
Management programı ekrana, paralel ve seri portlara ve sürücülere olan erişimleri kontrol eder. Bu
olaylara power management olayları denir. Bu olaylardan hiç biri gerçekleşmediğinde; sistem güç
koruma modunu devreye sokar. Bu kontrol edilen olaylardan biri   oluştuğunda sistem hemen nomal
moduna döner. Güç koruma modları, güç tüketimine göre üç’e ayrılabilir. Doze Mode (Uyku Modu),
Standbye Mode (Himaye Modu), Suspend Mode (Askı Modu).

Normal Mod Uyku Modu Himaye Modu Askı Modu
Power Management
Güç yönetiminin şeklini belirleyen ana seçenektir. Güç yönetimi ekranı ve sabit diski uyku
moduna sokarak enerji tasarrufu sağlar. “Max Saving” seçeneği sisteminizi kısa bir süre
kullanmazsanız güç yönetimini devreye sokar. “Min Saving” bunu daha uzun bir sürede devreye
sokar. Disable güç yönetimini devreden çıkarır. User Define, güç yönetimi değerlerini elle
tanımlamanızı sağlar.
Video Off Option
Ekran görüntüsünün ne zaman devreden çıkarılacağını belirler. “Suspend –Z Off” seçeneği,
sistemi askıya alınca devreey sokar, “Always On” seçeneği, Windows’tan belirlediğiniz sürede
aktivite olmazsa ekran görüntüsünün kapanmasını sağlar.
Video Off Method
Yukarıdaki Video Off yöntemini belirler. Ekran kartı DPMS özelliğini destekliyorsa, BIOS
görüntü kartını kontrol edebilir. Bu durumda DPMS seçeneklerinden biri seçilebilir. “Blank Screen”
seçeneği, güç koruması veya Energy star desteği olmayan monitörlerde sadece ekranı kapatır. V/H
SYNC + Blank seçeneği ekranı karartır., yatay ve dikey taramayı da kapatır. HDD Power Down
PC’de bir işlem yapılmadan geçen belirli bir süre sonunda sabit diski uykuya geçirmek için
konulan seçenektir. 1-15 dakika arasında ayarlama yapılabilir veya Disabled seçeneği ile bu özellik
devreden çıkarılabilir. SCSI disklerde bu özellik kullanılmaz.
Suspend Mode
Askıya alma modunun süresini belirler.
PWR Button < 4 Secs
“Soft Off” seçeneğinde, kasanın ön panalindeki güç (açma/kapama) düğmesi, 4 sn’in altında
basıldığında normal açma/kapama düğmesi gibi i-görür. “Suspend” seçeneğinde 4 sn’nin altında
basıldığında sistem askıya alınır, 4 sn’in üstünde basılırsa sistem normal şekilde kapanır.
PWR Up On Modem Act
Yukarıdaki Soft Off seçeneği seçili ise, modeme (telefon hattı aracılığı ile) sinyal geldiğinde
kapalı sistemin açılması ile ilgili ayar buradadır. Enabled yaparak bu özelliği devreye sokabilirsiniz.
Genelde harici modemlerde işe yarar ama yeni anakartlar bazı dahili modemler için de BIOS’a aynı
özellikleri kazandıracak özellikler eklenmektedir.
AC PWR Loss Restart
Elektrik kesintilerinden sonra elektrik gelirse ne olacağını belirler. Disabled seçeneği sistemi
kapalı tutar, Enabled elektrik geldiğinde sistemi açar.
Wake On LAN
Ağlarda uzaktan yönetim yazılımları ile PC’lerin sunucu üzerinden, uzaktan açılabilmesini
sağlar.
Automatic Power Up
Burada belirlediğiniz seçenekler sisteminizin belirli gün ve saatlerde otomatik açılmasını
sağlar.
Chasis Fan Speed
Kasa fanı varsa ve anakarta ilgili bağlantı sağlanmışsa fan dönüş hızını söyler (devir/dakika)
Cpu Fan Speed
İşlemci üzerinde fan varsa ve anakarta ilgili bağlantı sağlanmışsa fan dönü-hızını söyler
(devir/dakika)
Power Suply Fan Speed
Güç kaynağının fan dönüş hızını söyler (devir/dakika).
CPU Temperature
Bazı anakartlar üzerinde ısı sensörlerinin bağlanabileceği bir jumper bulunur. Isı sensörünün
ısı ölçme ucu ise işlemciye yapıştırılır. Soket türü bazı anakartlarda ise sensör anakart ile bütünleşik
halde işlemcinin altında yer alır. Bu durumlarda burada işlemci ısısı bildirilir. 70 santigrat derecenin
üzerine çıkarsa sistemin açılması önlenir; ancak işlemcinin sağlıklı çalışma ısısı 40-45 derecenin
üzerine fazla çıkmamalıdır.
MB Temperature
Kasa içindeki ortalama ısıyı gösterir.
Voltage Monitor
Voltaj regülatörünün anakartın çeşitli bölümlerindeki aygıtlara gönderdiği voltaj değerlerini
gösterir.

5. PNP/PCI Confiuration

Tak çalıştır desteği ve PCI veri yolları ile ilgili ayarlar burada yer alır.
PNP OS Installed
Tak çalıştır destekli bir işletim sistemi kullanıyorsanız (örneğin Windows 9x) bu seçeneği
“Yes” konumuna getirmelisiniz.
Slot 1 ile x IRQ
Buradaki seçenekler anakartınızdaki PCI yuvalarının hangi IRQ’yu kullanacağını belirler.
PCI Latency Timer
Anakartın Maksimum PCI performansını belirler. Default değeri 32 PCI Clock’tur.
Sisteminizde ISA kart yoksa 64’e kadar güvenli şekilde yükseltilebilir. Çok yeni bazı anakartlarda ISA
yuvası yoktur veya BIOS’taki ilave bir seçenekle ISA yuvası (veya ISA Bridge) devreden çıkarılabilir.
(Disabled yapılabilir) Bu gibi durumlarda PCI latency timer 128’e kadar çıkartılabilir. Bazı uzmanlar
bunun sistem performansını %5 ile %10 katkıda bulunduğunu ileri sürmektedir.
IRQ xx used by ISA
Her bir IRQ’nun bir ISA kartı tarafından kullanılıp kullanılmadığını belirler. ICU, “ISA
konfigürasyon aracı” anlamına gelir ve bir yazılım ile ISA kartın kullanacağı ayarı belirler. ISA
kartınız yoksa her birinde bu ayar No/ICU yapılmalıdır. Bir ISA kartla birlikte ICU yazılımı geliyorsa,
yine No/ICU yapılmalıdır. ISA kart özel olarak belirli bir IRQ gerektiriyorsa, o IRQ’nun karşısındaki
seçenek yes yapılmalıdır.
DMA x Used By ISA
Aynı yukarıdaki gibi bir ISA kart için ayrılan DMA kanalı belirlenir. ISA kartınız yoksa her
birinde bu ayar No/ICU yapılmalıdır. Bir ISA kartla birlikte ICU yazılımı geliyorsa, yine No/ICU
yapılmalıdır. ISA kart özel olarak belirli bir DMA gerektiriyorsa, ilgili DMA ayarının karşısındaki
seçenek yes yapılmalıdır.
ISA MEM Block Base
ISA kartların taban adresini ve blok büyüklüğünü belirlemek içindir. ISA kartınız yoksa bu
ayar her birinde No/ICU yapılmalıdır. Bir ISA kart ile birlikte ICU yazılımı geliyorsa, yine No/ICU
yapılmalıdır. Sisteminizde birden fazla ISA kart varsa ve belirli bir blok boyutu gerektiriyorsa bu
seçenek 8, 16, 36 veya 64K yapılabilir.
SYMBIOS SCSI BIOS
Enabled seçeneği varsa anakart üzerinde SCSI BIOS’u aktif hale geçirir. SCSI aygıt
kullanmıyorsanız disabled yapılmalıdır.
USB IRQ
USB kanalları için IRQ atar. Enabled yapılmalıdır, aksi halde USB veri yolu ve USB
aygıtları çalışmaz.
VGA BIOS Sequence
Sisteminizde hem PCI hem AGP, iki ekran kartı varsa hangisinin ana kart olacağını belirler.
AGP/PCI seçeneği AGP karta öncelik verir; PCI/AGP seçeneği PCI karta öncelik tanır.

6. Load Setup Defaults
Setup defaults sisteminizin en yüksek performansta çalışmasını sağlayan ayarlardır.
7. Load BIOS Defaults
BIOS defaults sorun giderme ayarlarını yüklemenizi sağlar. Optimum ayarlarla değil de
sisteminizin sorununu gidermek için minimum ayarlarla BIOS’unuzun çalışmasını sağlar.

8. Integrated Peripherals
Bu menüde anakartınızın üzerinde bulunan aygıtların ve portların adreslerini ve diğer
donanımların ayarlarını değiştirebilirsiniz.
Onboard FDC Controller
Disket sürücü ayrı bir denetçi karta bağlanabilir ama günümüzde tüm anakartlar üzerinde
disket sürücüsü denetçisi olduğundan bu seçenek enabled bırakılmalıdır.
Onboard Serial Port 1
1 numaralı seri port için bellek adresini ve IRQ değerini belirler. Default değer
3F8H/IRQ4’tür. Bazı dahili modemler bu ayarın disabled olarak tutulmasını gerektirebilir.
Onboard Serial Port 2
2 numaralı seri port için bellek adresini ve IRQ değerini belirler. Default değer
2F8H/IRQ3’tür. Bazı dahili modemler bu ayarın Disabled olarak tutulmasını gerektirebilir.
Onboard Parallel Port
Paralel port çalışma modunu belirler. “Normal”, tek yönlü normal çalışma modudur. “EPP”
maksimum hızda çift yönlü çalışma modudur. “ECP” paralel portun iki yönde maksimum transfer
hızından da hızlı çalışmasına izin verir. “ECP+EPP” normal hızda iki yönlü çalışmaya izin verir.
Paralel porta bağladığınız aygıtın özelliğine göre bu seçeneklerden birini seçebilirsiniz.
ECP DMA Select
Paralel Portta ECP veya ECP+EPP ayarını kullanan aygıtlar bir DMA kanalı gerektirebilir. 1
veya 3 numaralı DMA kanalı seçilebilir veya Disabled olarak bırakılabilir.
UART2 Use Infrared
Anakartınızda kızılötesi ışınlarla çalışan kablosuz aygıtları destekleme özelliği var ise
normalde bir seri portu destekleyen UART2 yongası Enabled seçeneği ile bu özelliğe ayarlanır. Tabii
bu durumda COM2 portu devreden çıkar. Kızılötesi aygıt kullanmıyorsa bu ayar disabled olarak
bırakılmalıdır.
Onboard PCI IDE Enable
Birinci veya ikini IDE kanalının ya da her ikisini de bu seçeneklerle aktif duruma getirebilir.
SCSI disk kulllanıyorsanız Disabled yapabilirsiniz.
IDE UltraDMA Mode
UDMA özelliğine sahip bir IDE cihazı kullanıldığında IDE’nin UDMA özelliğinin aktif
olmasını sağlar. Bu ayarın Auto bırakılmasında fayda vardır. Çünkü UDMA özelliği olmayan daha
yavaş diskler için bu özellik otomatik olarak disabled yapılır.
IDE 0/1 Master/Slave PIO Mode
Bu seçenekler 0 ve 1 numaralı IDE kanallarında master ve slave aygıtları için PIO modu
belirlenir. Auto bırakılmalıdır. Böylece anakart bu IDE aygıtların PIO modlarını otomatik olarak
belirler.

9. User Password
Sisteme erişmek için kullanılacak şifreyi belirlemek için kullanılır.
10. Supervisor Password
Setup’a ulaşmak için kullanılacak şifreyi belirlemek amacı ile kullanılır.

11. IDE Autodetection
Sabit diskinizi taktıktan sonra eski sistemlerde silindir sayısı, kafa ve sektör sayısı gibi sabit
disk tanımlamalarını sabit disk bilgi bölümünün ilgili yerlerine girmek için bilmek zorundaydınız.
CMOS silindiğinde ve bu tanımlamaları unuttuğunuzda bu büyük bir problemdi. Ama şimdi bu
seçeneği sabit diskin tipini ve tanımlamalarını otomatik tespit etmek için kullanabilirsiniz ve BIOS
otomatik olarak sabit diskle ilgili bilgileri tespit eder ve Standart CMOS setuptaki Sabit diskle ile ilgili
yerlere yerleştirir.

12. Save & Exit Setup
Bütün seçtiklerinizi CMOS’a kaydetmek ve setuptan çıkıp sistemi yeniden başlatmak amacı
ile kullanılır.

13. Quit without Saving
Bütün seçtiklerinizi CMOS’a kaydetmek istemediğiniz de kullanacağınız seçenektir.